Wat zijn rituelen?
Rituelen zijn activiteiten en symbolische handelingen die je op vaste momenten en op dezelfde manier herhaalt. Het is een handeling met een bepaald doel en die je doet, omdat je een persoonlijk doel nastreeft. Denk aan een boekje lezen voor het slapen gaan, zodat je kind tot rust kan komen na een drukke dag. Er zijn dagelijkse rituelen, maar ook jaarlijkse rituelen en gezins- of familierituelen. Volgens Cox, expert op het gebied van tradities, is de behoefte aan rituelen en de kracht ervan groter dan we ons realiseren. Er is dan ook geen cultuur die geen rituelen heeft.
Rituelen ontstaan zowel doordacht en bewust als spontaan. Weigert je kind bijvoorbeeld ’s avonds om groente te eten, dan kan je het bewust inzetten om bij een middagsnack zelfgemaakte soep met veel groente te eten. Merk je dat je kinderen slapen en uitgerust aan de week beginnen, als ze op zondagavond alleen maar boekjes hebben gelezen en wil je dat vaker gaan doen? Dan is dat een spontaan ritueel.
4. Verbondenheid
Rituelen geven een sterk gevoel van verbondenheid. Iedereen is met hetzelfde bezig en richt zijn of haar aandacht op hetzelfde, waardoor jij je onderdeel van de groep voelt. Gezinsrituelen geven gezinsleden het gevoel dat ze dit samen doen en dat ze speciaal zijn. Bij sommige gezinnen ontstaan deze rituelen vanzelf. Andere gezinnen hebben er meer moeite mee.
5. Gevoel van identiteit
Een ritueel is een uiting van de identiteit. Ze geven aan: dit zijn wij en wij zijn speciaal. Denk aan een familierituelen, religieuze rituelen, maar ook een yell voorafgaand aan een voetbalwedstrijd. Er zijn ook familierituelen die generatie op generatie worden doorgegeven. Ze maken families stevig geworteld.
2. Bedtijdrituelen
Denk je aan rituelen voor kinderen, dan denk je waarschijnlijk aan bedtijdrituelen. Je kind gaat eerst in bad. Je zwaait samen naar de maan en doet daarna de gordijnen dicht. Je leest nog een verhaaltje voor, geeft een kus op zijn of haar voorhoofd en dan is het tijd om te gaan slapen. Deze vaste handelingen zorgen ervoor dat een kind weet dat het gaat slapen. Door te kiezen voor rustige handelingen, zal het ook steeds rustig en vermoeider worden. Dat stimuleert het in slaap vallen.
3. Aan tafel gaan
Een ander moment waar veel gezinnen dagelijks moeilijkheden mee ervaren, is het aan tafel gaan om te dineren. Zoals al is besproken, komt dat meestal door de overgang van lekker spelen naar aan tafel zitten. Rituelen kunnen helpen om deze overgang te versoepelen. Dek bijvoorbeeld elke avond samen de tafel. Ga in een tafeldekslang staan en kleed de tafel gezellig aan. Je kunt ook een terugkerende activiteit die je vijf minuten voorafgaand aan het eten doet. Denk aan yoga-oefeningen, een boekje lezen of een liedje zingen.
